Saglıklı Yaşam Merkezi

Okul-Aile İş Birliğinin İlkeleri
Aileler, okulun ve eğitim sürecinin ayrılmaz bir parçası olarak görülmelidir.
Katılım çalışmaları okulun temel sorunları üzerinde odaklaşmalıdır.
Aile katılımı, ailelerin birbirleri ile etkileşimi ile başlar.
3.3.1.Okul-Aile İş Birliğinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Okul-Aile iş birliği çok amaçlı, iyi planlanmış ve uzun süreli olarak
düzenlendiğinde başarılı olur.
Okul-Aile iş birliği çalışmaları hem sorunların çözümü, hem de olması mümkün
olan sorunların önlenmesine yönelik olmalıdır.
Okul - Aile iş birliği yalnızca ilköğretim okulları düzeyi için değil, lise
düzeyinde de etkili ve önemlidir.
Ailelerin okul etkinliklerine katılımı için mutlaka çok iyi eğitim almış olmaları
gerekmez
Okul-Aile iş birliği iyi düzenlendiğinde en çok alt sosyo -ekonomik düzeyden
gelen çocuklar için yarar sağlar.
Şekil 3.2:.Okul aile birliği
3.3.2.Okul Aile Katılımının Engelleri
Ana babaların kendi okul yaşantılarının olumsuzluğu
Ailelerin ekonomik sorunları
Ailelerin okula ayıracak zamanlarının yokluğu
Ailelerin eğitim düzeylerinin düşük olması
Öğretmenlerin olumsuz tutumları
Ev ve okul kültürünün farklılığı
44
UYGULAMA FAALİYETİ
Okulda öğretmen, arkadaş ve okul aile ilişkileri ile ilgili bilgi konularını inceleyiniz.
Çalışmalarınızı sunu haline getirip arkadaşlarınızla sonuçları tartışınız.
İşlem Basamakları Öneriler
Okulda öğretmen, arkadaş ve okul aile
ilişkileri ile ilgili bilgi konularını araştırınız.
Çeşitli kaynak kitaplardan, kişilerden
internetten yararlanınız.
Sınıfınızda çalışma grupları oluşturunuz. Gruba katılımda istekli olunuz.
Her bir çalışma grubu okuldaki ilişkilerden
bir tanesini seçerek o konu ile ilgili
araştırma yapmalıdır.
İlgi duyduğunuz ve istekli olduğunuz
konuyu seçebilirsiniz.
Aynı konu farklı gruplar tarafından
seçilebilir. Konuların eşit dağılımına dikkat ediniz.
Araştırma konunuzla ilgili bilgi konularını
inceleyiniz.
İncleme ve araştırmanızda titiz ve dikkatli
olunuz.
Resimler, fotoğraflar, ile destekleyip ilgi
çekici hale getiriniz. Orijinal, yaratıcı fikirler üretiniz.
Bilgi konularınızı asetatlara, ve kağıtlara
aktarınız. Temiz ve düzenli çalışınız.
Tepegöz ile sunum yapınız. İstekli, güler yüzlü olunuz.
Her grup bilgi konularını destekleyen bir
öykü oluşturarak drama tekniklerini
kullanarak sunum yapabilir.
Sınıf ortamınızı drama etkinliğinize göre
değiştiriniz. Etkinliğinizi kostüm, araç
gereçlerle destekleyiniz.
Okuldaki ilişkilerle ilgili olumlu ve
olumsuz durumları ortaya koyunuz ve
tatışınız.
Farklı fikirlere saygı gösteriniz. Kendi
çalışmanızın değerlendirmesini objektif bir
şekilde yapınız.
Tüm gruplar çalışmalarını sunduktan sonra
benzerlik ve farklılıkları tartışınız.
Farklı çalışmaları objektif bakış açısıyla
değerlendiriniz.
Çalışmanızı dosyalayarak mesleki arşiv
oluşturabilirsiniz. Düzenli ve titiz davranınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı arkadaşlarınızla değerlendiriniz.
DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Evet Hayır
1. Okulda öğretmen, arkadaş ve okul aile ilişkileri ile ilgili bilgi
konularını araştırdınız mı?
2. Sınıfınızda çalışma grupları oluşturdunuz mu?
3. Her bir çalışma grubu okuldaki ilişkilerden bir tanesini seçerek o konu
ile ilgili araştırma yaptı mı?
4. Aynı konu farklı gruplar tarafından seçildi mi?
5. Araştırma konunuzla ilgili bilgi konularını incelediniz mi?.
6. Resimler, fotoğraflar ile destekleyip ilgi çekici hale getirdiniz mi?
7. Bilgi konularınızı asetatlara ve kâğıtlara aktardınız mı?
8. Tepegöz ile sunum yaptınız mı?.
9. Her grup bilgi konularını destekleyen bir öykü oluşturarak drama
tekniklerini kullanarak sunum yaptı mı?
10. Okuldaki ilişkilerle ilgili olumlu ve olumsuz durumları ortaya koyup
tartıştınız mı?
11. Tüm gruplar çalışmalarını sunduktan sonra benzerlik ve farklılıkları
tartıştınız mı?
12. Çalışmanızı mesleki arşivinize eklediniz mi?
DEĞERLENDİRME
Yaptığınız değerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa öğrenme faaliyetine geri
dönerek işlemi tekrar ediniz.
KONTROL LİSTESİ
46

ÖĞRENME FAALİYETİ–4
Öğrenme faaliyetinde kazanacağınız bilgi ve beceriler doğrultusunda uygun ortam
sağlandığında, okuldaki rehberlik çalışmaları ile ilgili bilgileri kavrayabileceksiniz.
Okulunuzun rehberlik servisi ile görüşerek okuldaki rehberlik hizmetleri ile
ilgili bilgiler alınız.
Yakın çevrenizdeki okullara giderek rehberlik çalışmaları ile ilgili bilgiler
alınız. Edindiğiniz bilgileri resim, fotoğraf gibi görsel materyallerle
destekleyerek sınıfınızda sununuz.
4. OKULDAKİ REHBERLİK ÇALIŞMALARI
Resim4.1:Okulda rehberlik çalışmaları
4.1. Tanımı ve Amaçları
Rehberlik ve psikolojik danışma, bireye kişisel sorunlarının çözümü için gerekli olan
olgusal bilgileri sağlayan kişinin isteklerini ve imkanlarını çeşitli özelliklerini tanımasına
yardımcı olan ve nihayet bu bilgilerden yararlanarak özünü gerçekleştirmesine yardım eden
bir hizmet alanıdır.
Rehberlik hizmetleri birinci derecede, bireylerin “karar verme” sorunlarına yardımcı
olmaktır. İnsan hayatı boyunca pek çok konuda karar verir. Bazı konularda verilen kararlar
AMAÇ
ARAŞTIRMA
ÖĞRENME FAALİYETİ–4
49
bütün hayatı etkileyecek güce sahip olabilir. Böyle dönemlerde insan kaygı ve bunalım
yaşayabilir; yalnız olgusal bilgiye değil, psikolojik desteğe de ihtiyaç duyabilir. Rehberlik ve
psikolojik danışma bireylere bu desteği sağlamaya çalışır.
Resim 4.2-3 :Her çocuğun rehberliğe ihtiyaç duyduğu anlar vardır.
Rehberliğin bireyde gerçekleştirmeye çalıştığı amaçları şu şekilde özetlenebilir:
Bireyin;
Kendini tanıması
Çevrede kendisine açık olan fırsatları öğrenmesi
Gizilgüçlerini geliştirmesi
Çevresine uyum sağlaması
Bireyin kendini tanıması ile beden ve zihin yeteneklerini, hoşlandığı ve hoşlanmadığı
faaliyetleri, psikolojik ihtiyaçlarını, hayattan neler beklediğini, tutum ve değerlerini tanıması
kastedilmektedir. Kişinin kendini tanımasına yardımcı olmak rehberliğin birinci işlevidir
Bireye toplumda açık gelişme olanakları ve uyması gereken kurallar hakkında bilgi
verme rehberliğin bir diğer işlevidir.
Özetle diyebiliriz ki insan kendini geliştirme çabasını sürdürürken önemli ya da
önemsiz farkında olmadan bir takım tercihler yapmakta kararlar almaktadır. Kişilerin karar
verirken daha çok bilinçli ve daha az gelişigüzel davranmasına dış baskılardan ve iç
çatışmalardan arınık olmasına yardımcı olmak rehberliğin en önemli amacıdır. Bireyin küçük
ve önemsiz gibi görünen kararlarında bile mümkün olduğu kadar zengin ve doğru bilgiye
dayanmasına, iç çatışmalarından haberli olmasına, göremediği seçenekleri görmesine ve
giderek sorunlarını kendi başına çözebilen bir kişi haline gelmesine yardım etmek
rehberliğin başlıca hedefini oluşturmaktadır.
4.2.Okullarda Psikolojik Danışma ve Rehberlik Çalışmaları
4.2.1.Bireyi Tanıma
Öğrencilerle ilgili kimlik bilgileri, fiziksel gelişimi ve sağlık durumu, diğer alanlardaki
gelişim özellikleri, okul özgeçmişi, aile durumu, kişilik özellikleri, eğitsel ve mesleki
planları ve amaçları, hakkında bilgiler toplanır. Bireyi tanıma da tutum ve kişilik, yetenek ve
başarı testleri ile gözlem, dereceleme ölçekleri, anekdot kaydı, sosyometri, otobiyografi,
kimdir bu, tekniği, oyun ve etkinlik teknikleri kullanılır.
50
4.2.2. Bilgi Toplama ve Yayma
Öğrencilere gelişim dönemlerine bağlı olarak ihtiyaç duydukları çeşitli konularda
dokümanlar hazırlayıp bunları grup rehberliği, bireysel görüşme, sınıf rehber öğretmenleri
aracılığıyla rehberlik saatinde veya rehberlik servisi panolarında duyurularak öğrenciye
ulaştırılır.
(ÖRN:Etkili öğrenme ve verimli çalışma yolları,etkili zaman yönetimi,gençlik dönemi
sorunları,bağımlılık yaratan zararlılar,meslek alanları ve özellikleri,çeşitli yönetmelikler,üst
öğrenim kurumları,...)
4.2.3.Psikolojik Danışma
Bireyin kendini tanıması, sorunlarını tanımlaması ve farklı çözüm yollarını görerek
bilinçli kararlar alabilmesine dönük, kişinin savunucu tutumunu bırakıp yeni yaşantılara açık
hale gelmesi için yapılan profesyonel bir yardım sürecidir.
4.2.4.Yerleştirme ve İzleme
Öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda klüp faaliyetlerine ders dışı etkinliklere
sosyal faaliyetlere yerleştirilmelerini, psikolojik yardım almış öğrencilerin izlenmesini amaç
edinen hizmet alanıdır.
4.2.5.Alıştırma ve Oryantasyon
Okula yeni gelen ya da yeni bir programa yerleştirilen öğrencilere çevreyi tanıtmak,
uyulması gereken kuralları, etkinlikleri, personeli tanıtmak ve uyum sağlamasını
kolaylaştırmak amaçlı bir rehberlik hizmetidir.
4.2.6.Mesleki Rehberlik
Son yıllarda eğitimin yeniden yapılandırılması projesiyle özellikle ilköğretimde
mesleki rehberlik ve yöneltme hizmetleri önem kazanmıştır. Başarı, ilgi ve yetenekleri
doğrultusunda bir ortaöğretim kurumuna yöneltilen öğrenci 9. Sınıfta yürütülecek mesleki
rehberlik hizmetleri ile kendisi için en uygun ve doğru alan tercihi yapabilecek, kendisi ve
toplum için verimli sonuçlar ortaya çıkacaktır.
Etkinlik: Bulmaca kelime avı.
Okuldaki psikolojik danışma rehberlik bilgi konularını okuyunuz.
51
Aşağıdaki bulmacada okuldaki psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri ile ilgili
kelimeler gizlenmiştir. Bu kelimeleri bulunuz(Kelimeleri her yönde arayını yukarıdan
aşağıya,aşağıdan yukarıya,soldan sağa,sağdan sola ve çarpraz).
R E H E K S A M R I T Ş I L A M A K
E E Ü D R N H P V E İ Ğ I M L M A K
H Ğ T A M R O T K S P K I J Ş L K S
L İ Z M E E L E K Ü R N H I R İ K D
İ D L Y S I T Ş I L A O N E L Z Z İ
K İ E A L I Ş T I T O A O R Y L O L
D A N Y O T N C İ M D H E R M E S L
E Ğ T İ R E H Y E K O B İ İ Z M E K
N İ O G B H E L İ R H E R L İ E K M
İ Z E L A R R J R E H B E R L İ K E
Ş L B İ İ I O R M S K İ D O R O R
N U İ B İ L G İ T O P L A M A D D S
T E K N O İ K O R O L O T M E E A İ
Y K A K Y E R L E Ş T İ R M E L S K
Ş İ İ A L K Ü T O P L A K İ Z E M O
D S T S Y O R Y A N T A S Y O N E L
P İ E L İ O R G A Y İ A J L O K L O
S M E Z İ Z L E Y M E M H T P O İ J
L İ İ Z L E D T K İ J L O K E L Z İ
Kelimeleri bulduktan sonra işaretleyiniz ve yanına tanımını yazınız.
Mesleki rehberlik
Psikolojik danışma
Oryantasyon
Alıştırma
Bireyi tanıma
Bilgi yayma
Bilgi toplama
Yerleştirme
İzleme
52
UYGULAMA FAALİYETİ
Okuldaki rehberlik çalışmaları ile ilgili bilgi konularını araştırınız. Sınıf ortamında
çalışmalarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
İşlem Basamakları Öneriler
Okuldaki rehberlik çalışmaları ile ilgili bilgi
konularını inceleyiniz.
Çeşitli kaynak kitaplardan, rehber
öğretmenlerden,internetten
yararlanabilirsiniz.
Sınıfınızda çalışma grupları oluşturunuz. Okulda
rehberlik çalışmalarını gruplara paylaştırınız.
İstekli olduğunuz bir konuyu seçiniz.
Her grup kendi konusu ile ilgili bilgi konularını
incelemelidir.
İncelemenizi farklı kaynaklardan
dikkatlice yapınız.
Grup olarak kendi konunuz ile ilgili bir uyarıcı
pano hazırlayınız.
Panonuzu hazırlarken yaratıcılığınızı
ortaya koyunuz.
Panonuzda çalışmalarınızla ilgili tüm bilgilere
yer veriniz. Örn.bireyi tanıma çalışma grubu
görevlerini, nasıl çalıştıklarını, hangi
kaynaklardan yararlandıklarını, hangi teknikleri
kullandıklarını vb.
Resimler fotoğraflar, renkli kalemler
vb. kullanarak çalışmanızı ilgi çekici
hale getiriniz.
Uyarıcı panoda yer alan bilgi konularını
destekleyici bir öykü oluşturunuz.
Bilgi konularını dikkatlice tekrar
gözden geçiriniz.
Sınıf ortamınızı öykünüze göre düzenleyerek
canlandırma yapınız.
İstekli, güle yüzlü olunuz.
Öykünüze uygun materyaller hazırlayınız. Yaratıcılığınızı kullanınız.
Her grup, etkinliğini farklı şekillerde sunabilir.
Drama teknikleri, tepegöz, uyarıcı
pano,mümkünse bilgisayar sunumu,afiş,broşür
vb.
Tüm gruplar sunumlarını yaptıktan sonra
çalışmalarınızı karşılaştırınız. Farklı fikirleri
dinleyiniz.
Farklı fikirlere saygılı ve hoşgörülü
olunuz.
UYGULAMA FAALİYETİ
53
Bu öğrenme faaliyeti kapsamında kazanmış olduğunuz bilgi ve becerileri kendiniz ya
da arkadaşınızla değiştirerek değerlendiriniz.
Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır
Okuldaki rehberlik çalışmaları ile ilgili bilgi konularını incelediniz
mi?
Sınıfınızda çalışma grupları oluşturup, okulda rehberlik çalışmalarını
gruplara paylaştınız mı?
Her grup kendi konusu ile ilgili bilgi konularını inceledi mi?
Grup olarak kendi konunuz ile ilgili bir uyarıcı pano hazırladınız mı?.
Panonuzda çalışmalarınızla ilgili tüm bilgilere yer verdiniz
mi?.Örnek bireyi tanıma çalışma grubu görevlerini,nasıl çalıştıklarını
,hangi kaynaklardan yararlandıklarını,hangi teknikleri kullandıklarını
vb.
Uyarıcı panoda yer alan bilgi konularını destekleyici bir öykü
oluşturdunuz mu?
Sınıf ortamınızı öykünüze göre düzenleyerek canlandırma yaptınız
mı?
Öykünüze uygun materyallar hazırladınız mı?
Farklı sunumlar yapıltınız mı?
(Drama teknikleri, tepegöz, uyarıcı pano,mümkünse bilgisayar
sunumu,afiş,broşür vb.)
Tüm gruplar sunumlarını yaptıktan sonra çalışmalarınızı
karşılaştırdınız mı? Farklı fikirleri dinlediniz mi?
TOPLAM
DEĞERLENDİRME
Yaptığınız değerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa öğrenme faaliyetine geri
dönerek işlemi tekrar ediniz.