Hijyen
Günlük yaşantımızda hem sosyal ilişkiler hem de sağlık açısından en önemli detayların başında hijyen geliyor. Amerikan Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Dr. Halil Bayazıt, tüm vücudumuzun hijyen ihtiyacını nasıl karşılayacağımız ve dikkat etmemiz gerekenlerle ilgili merak edilenlere yanıt veriyor.
Yüzümüzü hangi sıklıkta ve ne zaman yıkamalıyız?
Yüz yıkama ihtiyacı kişinin yaşam şekline, yaşına bağlı olarak değişir. Örneğin, bebekler için böyle bir ihtiyaç yoktur. Oyun çağı çocuklarında günde birkaç kez olabilir. Erişkinler eğer çok kirli ortamlarda bulunmuyorlarsa günde iki kez yeterlidir.
Yüzümüzü ne tür ürünlerle yıkamamız gerekiyor?
Sıvı sabunlar/jeller hijyen açısından iyi bir çözümdür ancak içerdikleri aktif sabun miktarının çok olduğu durumlarda fazla yıkama tahrişle sonuçlanabilir. Bunun yerine özellikle bayanların yüz temizliğinde lipid içermeyen temizleyici losyonları kullanmaları yeterli olacaktır. Bunların çoğu sonrasında ciltte nemlendirici bir etki de bırakır ve makyaj temizliği içinde kullanılabilir. Bazı sıvı temizleyiciler içerisinde nemlemdirici mineraller ve acidler içerirler ki bunlarda uygun bir çözüm olabilir. Genel olarak cildi çok kuru ve hassas olan kişilerin temizleyici losyonlar ile yüz temizliği yapmaları, yağlı cilde sahip olanların daha kurutucu olan temzileme jelleri ile temizlik yapmaları normal karma cilde sahip kişilerin nemlendiricili bir temizleyici losyon kullanmaları önerilebilir.
Jel ile yıkamamızı öneriyor musunuz? Cilt tipine göre değişiyorsa, nedenleri nedir? Sabun ile yıkayabilir miyiz? Eğer cilt tipine göre değişiyorsa, hangi gruba öneriyor, hangi gruba önermiyorsunuz?
Geleneksel olarak kullanılan kalıp sabunlar hem hijyenik açıdan hemde alkali olmaları nedeniyle tercih edilmemeli (birçok kişinin aynı sabunu kullanması bulaşmalara yol açabilir). Ancak bazı kalıp sabunlar özel olarak nemlendirici içeririler ya da PHları nötr olarak ayarlanmıştır (genellikle kozmetik markalarının ürettiği özel ürünlerdir) bunlar tek kişi tarafından kullanılabilir.
Başka hangi ürünlerle yıkayabiliriz? Yüzümüzü hangi ürünlerle yıkamaktan kaçınmalıyız?
Geleneksel olarak kullanılan kalıp sabunlar hem hijyenik açıdan hemde alkali olmaları nedeniyle tercih edilmemeli. Ayrıca tonik/ astranjant (cildin yağını alıp kurutucu etki gösteren ürünler) çok yağlı ciltler dışında pek tercih edilmemeli.
Yüz hijyeni için cildimizi maske veya peeling gibi yöntemlerle desteklememizi öneriyor musunuz? Öneriyorsanız, hangi sıklıkta, ne tür ürünleri kullanmamızda fayda var?
Peeling ve maskenin hijyen açısından önemi yoktur.
Makyajımızı hangi ürünlerle temizlememizde fayda var? (Nedenleriyle birlikte) Hangi ürünlerden kaçınmalıyız?
Makyaj temziliği için en uygun ürünler lipid içermeyen cilt temzileyici losyonlardır. Bunlar hem cildi nemlendirici hemde sabunlarda gözlenen kurutucu etkiyi göstermezler.
Yüz hijyenine yeterince önem vermezsek hangi sağlık ve estetik problemleri ortaya çıkabilir?
Enfeksiyonlar oluşur.
Yüzümüzü gereğinden fazla yıkarsak, ne tür sağlık ve estetik problemler gelişebilir?
Fazla yıkama sonucu cildin yağ (lipid) tabakasında aşırı azalma ve bunun neticesinde kuruluk ve takiben egzama gelişebilir.
KOLTUKALTI
Koltuk altını hangi sıklıkta yıkamamız gerekiyor?
İhtiyaç duydukça ve kişisel/sosyal yaşantımız gerektirdikçe.
Koltuk altını yıkarken hangi ürünlerden faydalanmalıyız? (Sabun, banyo jeli vs….) Sabunla ve duş jelleri ile yıkamamızı öneriyor musunuz?
Koltuk altını banyo için kullandığımız vücut sabunları (şampuanları) ya da klasik banyo sabunlarıyla yıkayabiliriz. Duş jelleri (vücut şampuan-losyonları) kalıp sabunlara göre daha hijyenik ve deri açısından daha uygun Ph da oldukları için tercih edilmeli.
Koltuk altını gereğinden fazla yıkarsak, ne tür sağlık veya estetik problemleri oluşabilir?
Deri kuruluğu, tahriş ve ekzema oluşur.
Koltuk altı hijyenine önem vermezsek, ne tür sağlık veya estetik sorunlar gelişebilir?
Sağlık açısından önemli bir problem olmaz ama sosyal açıdan hoş olmayan durumlar doğurabilir.
Koltuk altı terlemesini önlemek için neler tavsiye ediyorsunuz? Hangilerinden kaçınmamızda fayda var (Pudralar, deodorantlar vs) ?
Koltuk altı terlemesi için aliminium klorid tuzları içeren sıvı yada krem tarzı deodorantlar daha uygundur. Günde birkaç kez uygulanabilir. Özellikle banyo sonrası hiç terleme olmadan önce sürülmesi önemlidir. Gözenekleri tıkayabileceği için pudralılar pek önerilmez.
GENEL BİLGİ
Hangi sıklıkta duş almalıyız?
Çalışma/yaşama şartlarımız işimiz ve yaşam şeklimize göre değişiklik gösterir. Alışkanlıklar da önemli bir faktördür. Belirli bir standartı yoktur. Tıbben belirlenmiş bir sayı olmasa da hergün temizlenilmesi gerekir.
Duş ve banyo sırasında hangi ürünlerden faydalanma, hangilerinden kaçınmalıyız?
Sıvı sabunlar/jeller daha kullanışlı ve faydalıdır.
Aşırı duş alır veya banyo yaparsak, hangi sağlık veya estetik problemler baş gösterebilir?
Aşırı yıkanmanın doğal sonucu aşırı cilt kuruluğudur (özellikle kışın) bu nedenle her banyo sonrası özellikle bacaklar ve bel bölgesini nemlendirici kremlerle beslemek gerekir.
Antibakteriyel sabunlar nedir? Bunlar ne derece önemliler? Bizi hangi sorunlardan koruyabiliyorlar? Hangi durumlarda kullanmamız gerekiyor? Gereğinden fazla kullandığımız takdirde ne tür sağlık sorunları oluşabilir?
Antibakteriyal sabunlar içlerinde belirli bir miktar dezenfektan-antibakteriyal kimyasal madde taşıyan sabunlardır. Günlük hayatta bu tür ürünler kullanmanın hijyene çok özel bir katkısı yoktur. Normal bir sıvı sabunla en az 30 saniye ellerimizi yıkamak bilinen bir çok mikrobu ellerimizden uzaklaştırmaya yeter. Bu tip sabunlar aşırı ve sık kullanıldığında ellerde kuruluk tahriş ekzeması gibi sorunlar doğurabilirler.
Özel hijyen mendilleri nedir? Bizi ne tür sorunlardan koruyabiliyorlar? Hangi sıklıkta kullanmamızda fayda var? Gereğinden fazla kullanırsak, ne tür sorunlar gelişebilir?
Hijyen mendilleri günlük kirleri vs. bertaraf etmede su-sabun olmayan durumlarda kullanılabilir. Ancak örneğin tuvalet sonrası ya da sokakta oyundan dönen bir çocukta etkin temizlik ve hijyen sağlamazlar. Özellikle bu mendillerle yüz ve genital bölge gibi ince ve hassas deri bölgelerinin temizliğini yapmak tahrişlere ve alerjilere neden olabilmektedir.