Saglıklı Yaşam Merkezi

ŞOK

Doku ve hücrelerin kanlanmasının ve kan dolaşımının bozulmasına bağlı

olarak bir çok hayati olayın ortadan kalkması durumuna şok denir. Kalp infarktü-

sü, şiddetli kanamalar, aşırı sıvı kaybı, büyük yanıklar, aşırı ishal, kusma karın içi ilti-

haplanmalarda, karın ve başa şiddetli darbelerde, aşırı korku ve heyecanlarda şok gö-

rülebilir. Yanık, karın ve göğüste büyük ezici yaralanmalar, şiddetli ağrıya yol açan

bütün diğer durumlar şok nedeni olabilir. Allerjik reaksiyonlar, alkol ve kimyasal madde

zehirlenmeleri, karın içerisindeki organların yırtılmaları diğer önemli nedenler arasın-

dadır.

Şokta huzursuzluk, endişe, aşırı derecede susama, ağız kuruması, bulantı ve

kusma, göz kararması, derinin soğuması, nabızın zayıf ve hızlı olması, solunumun yü-

zeyel ve hızlı olması genel bulgulardır. Giderek bilinç düzeyi değişik derecelerde ka-

panmaya başlar. Kan basıncı düşer. Yukarıdaki bulguların herhangi biri şok olasılığını

akla getirir getirmez şokla ilgili düzeltici müdahalenin başlatılması gerekir.

1. Kanama durdurulur.

2. İlk yardımın ABC'si yerine getirilir.

3. Eğer imkan varsa hastaya oksijen verilir.

4. Hastanın ayakları altına bir yastık konularak kaldırılır. Ayaklar çok (azla yüksel-

tilmemelidir. Eğer ayaklar yükseltildiğinde hastada solunum sıkıntısı başlıyorsa hemen

indirilmelidir.

5.  Şoktaki hastaya ağızdan bir şey verilmez. Eğer çok susuzluk hissetmekte ise

ağzın ıslatılmış pamukla nemlendirilmesi mümkündür.

6.  Battaniye ile sarılarak hastanın üşümesi engellenmelidir. Hasta hiç bir zaman

sırtına, beline, yanlarına sıcak su torbaları konarak ısıtılmaz. Bunlar kul anılması gere-

kiyorsa yatağın altına konulur. Hasta bütün olarak ısıtılmalıdır.

7. İlk yardımcı bir kaç dakikada bir hastayı ilk yardımın ABC'si yönünden değer

lendirmelidir.